Σελίδες

Δευτέρα 31 Οκτωβρίου 2016

Με επιτυχία τα Καλπάκια 2016


Με κάθε λαμπρότητα και παρουσία του Υφυπουργού παρά τω Πρωθυπουργώ κ. Τέρενς Κουίκ πραγματοποιήθηκαν οι εκδηλώσεις «ΚΑΛΠΑΚΙΑ 2016», που είναι αφιερωμένες στο Έπος του 1940.

Η αναπαράσταση της μάχης του Καλπακίου, στην οποία πήραν μέρος στρατιώτες της 8ης Μεραρχίας άνδρες, γυναίκες και παιδιά από το Δήμο Πωγωνίου, αποτέλεσε για μία ακόμη χρονιά πόλο έλξης για εκατοντάδες δημότες αλλά και επισκέπτες από πολλές γωνιές της Ελλάδος. 

Η αναπαράσταση ζωντάνεψε μνήμες από την εισβολή των Ιταλών και τις νικηφόρες μάχες  στα βουνά όπου γράφτηκαν οι πιο λαμπρές σελίδες της ιστορίας.
Νωρίτερα, στο μνημείο του Μαχητή, τελέστηκε επιμνημόσυνη δέηση από το Μητροπολίτη Ιωαννίνων κ.κ. Μάξιμο και ακολούθησε κατάθεση στεφάνων. 


Στον χαιρετισμό του ο Δήμαρχος Πωγωνίου κ. Κων/νος Καψάλης μίλησε για την έννοια της ελευθερίας που είναι βαθιά ριζωμένη στην ψυχή των Ελλήνων και επισήμανε τον ηρωισμό των φαντάρων που ρίχτηκαν στη μάχη πολεμώντας για τα ιδανικά της πατρίδας τους. 

«Σήμερα τιμούμε αυτή τη θυσία. 
Την τιμούμε με κάθε σεβασμό και δηλώνουμε την υποχρέωσή μας να φυλάμε ως ιερά τα ιδανικά των προγόνων μας και να διατηρήσουμε άσβεστο το θρύλο τους. Ιδιαίτερα εμείς, στο παραμεθόριο Πωγώνι, έχουμε αναλάβει την ιερή αυτή παρακαταθήκη να κρατήσουμε «ζωντανό» το έπος του ’40» σημείωσε μεταξύ άλλων.


Την κεντρική ομιλία εκφώνησε το επίκουρος καθηγητής Νεότερης Ελληνικής Ιστορίας Παν/μίου Ιωαννίνων κ. Νικόλαος Αναστασόπουλος που έκανε εκτενή αναφορά στα ιστορικά γεγονότα.


Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν, μεταξύ άλλων, οι Βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ κ.κ. Μερόπη Τζούφη και Γιάννης Στέφος, ο Βουλευτής της Ν.Δ. κ. Κώστας Τασούλας, ο Περιφερειάρχης Ηπείρου κ. Αλέξανδρος Καχριμάνης, ο Πρόεδρος της ΠΕΔ Ηπείρου και Δήμαρχος Ηγουμενίτσας κ. Γιάννης Λώλος, η  στρατιωτική, αστυνομική και πυροσβεστική ηγεσία, εκπρόσωποι αντιστασιακών οργανώσεων, συλλόγων και φορέων καθώς και πλήθος κόσμου.


ΠΑΡΑΛΛΗΛΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

Ο Δήμος Πωγωνίου τίμησε, την Τετάρτη 26 Οκτωβρίου, το ανεξάρτητο τάγμα του Δελβινακίου, με επιμνημόσυνη δέηση και κατάθεση στεφάνων στο Χάνι Δελβινακίου.


Οι εκδηλώσεις ολοκληρώθηκαν στο Πνευματικό Κέντρο Τ.Κ. Δελβινακίου όπου απηύθυναν χαιρετισμό ο Δήμαρχος Πωγωνίου κ. Κων/νος Καψάλης, ο Αντιπεριφερειάρχης κ. Γιάννης Καραμπίνας και ο Πρόεδρος της Ένωσης Πωγωνησίων κ. Γρηγόρης Άρμπυρος ενώ την κεντρική ομιλία πραγματοποίησε ο Συνταξιούχος Εκπαιδευτικός κ. Νίκος Θεοδοσίου.
Παράλληλα προβλήθηκε ντοκιμαντέρ για το Έπος του 1940 και έγινε ένα μικρό αφιέρωμα στον Αρχιμανδρίτη Χρ. Τσοκώνα από το νομικό και συγγενή του εκλιπόντος, κ. Χρ. Σιαράβα.


ΜΟΝΗ ΣΩΣΙΝΟΥ

Την Παρασκευή 28 Οκτωβρίου, στον Ιερό Ναό της Ευαγγελίστριας στο Σώσινο, όπου τελέστηκε θεία λειτουργία, επιμνημόσυνη δέηση και πραγματοποιήθηκε κατάθεση στεφάνων. 

Την κεντρική ομιλία πραγματοποίησε κ. Τζιάλλα Μάντζιου Ελευθερία, κόρη του αξιωματικού Ευρυσθένη Τζιάλλα, που είχε την ευθύνη του παρατηρητήριου. 


από parakalamoscity.blogspot.gr

Κατεδαφίζουν σπίτια 19 ντόπιων οικογενειών της Χιμάρας! - Αντίδραση από το ελληνικό ΥΠΕΞ

Το σπίτι της οικογένειας Κονόμη μπροστά από τις νεόδμητες πολυκατοικίες του Κοκεδήμα 
που ο Δήμαρχος Γκόρο έστειλε ειδοποιητήριο κατεδάφισης


ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΔΕΕΕΜ ΟΜΟΝΟΙΑ

Την 28 Οκτωβρίου, 19 οικογένειες της συνοικίας Σπηλαίων της Χιμάρας, παρέλαβαν ειδοποιητήριο υπογεγραμμένο από τον δήμαρχο Χιμάρας, Γκέργκι Γκόρο, με το οποίο τους δίνει προθεσμία 5 ήμερων για την εκκένωση των σπιτιών τους.
 
Όπως αναφέρει το έγγραφο, τα σπίτια τους θα κατεδαφιστούν για την υλοποίηση του σχεδίου ανάπτυξης του κέντρου της Χιμάρας.
 
Πρόκειται για κατοικίες οικογενειών που κληρονόμησαν από τους πρόγονους τους ή νέες κατοικίες, που κτίστηκαν τα τελευταία χρόνια με κόπους ολόκληρης ζωής σε δικό τους οικόπεδο.
 
Το σχέδιο αυτό έτυχε σφοδρών αντιδράσεων από τους ντόπιους κάτοικους τον περασμένο Ιούνιο, η οποία αντίδραση καταγράφηκε άπω τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Δεν χρειάζεται να έχει κανείς ιδιαίτερες γνώσεις για να καταλάβει τον παραλογισμό και την σκοπιμότητα αυτού του σχεδίου. Είναι ένα σχέδιο που δεν έγινε για να ωφελήσει τον ντόπιο πληθυσμό, αλλά για την υφαρπαγή τις περιουσίας τους και την μεταβίβαση σε τρίτους.
 
Ενδεικτικά αναφέρουμε: Δίπλα από τις περίφημες 11οροφες πολυκατοικίες, αποφασίστηκε να γκρεμιστούν οι κατοικίες των οικογενειών Κονόμη και Μπολάνου, κτίρια 200 ετών, μόνο και μόνο για να αναβαθμιστούν τα συγκεκριμένα πολυώροφα κτίρια.
 
Πρόκειται για ωμό βανδαλισμό έξω από κάθε λογική, που στόχο έχει να εκτοπίσει τους αυτόχθονες Χιμαριώτες εις όφελος ύποπτων κατασκευαστικών εταιριών.
 
Πώς μπορεί ένα σχέδιο να βαπτίζεται αναπτυξιακό όταν γίνεται εις βάρος της τοπικής κοινωνίας, όπως έγινε στην περίπτωση της οικογένειας Μπένου, όπου η «ανάπτυξη» έδιωξε 4 οικογένειες στο εξωτερικό;
 
Καλούμε τον Πρωθυπουργό της χώρας να παρέμβει ώστε να δοθεί ένα τέλος στην ασφυκτική και παρατεταμένη πίεση προς την κοινότητα της Χιμάρας.
 
Ζητάμε την άμεση ενεργοποίηση της Δικαιοσύνης, καθώς δεν τηρήθηκαν ούτε στοιχειωδώς οι προβλεπόμενες νόμιμες διαδικασίες.

Απευθύνουμε έκκληση στη διεθνή κοινότητα να ασκήσει τη μέγιστη επιρροή, καθώς παραβιάζονται βάναυσα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα από σκοτεινούς οικονομικούς και εθνικιστικούς κύκλους.


Ανακοίνωση Υπουργείου Εξωτερικών για επαπειλούμενες κατεδαφίσεις οικιών που ανήκουν σε Έλληνες Ομογενείς

Παρακολουθούμε με ιδιαίτερη ανησυχία όσα διαδραματίζονται στη Χειμάρρα, όπου 19 οικογένειες που ανήκουν στην Ελληνική Εθνική Μειονότητα παρέλαβαν ειδοποιητήριο, με το οποίο τους δίνεται προθεσμία 5 ημερών για την εκκένωση των οικιών τους που προορίζονται προς κατεδάφιση.
 
Είναι απαράδεκτο το γεγονός ότι ο Δήμαρχος, κ. Γκόρος, εκτελώντας μια κυβερνητική πολιτική, έβαλε την υπογραφή του σε ειδοποιητήρια για κατεδαφίσεις, τα οποία μάλιστα επιδόθηκαν στους ιδιοκτήτες τους την ημέρα της Εθνικής Επετείου.
 
Οι αλβανικές Αρχές πρέπει να προβούν άμεσα αφενός στην ακύρωση της κατεδάφισης και αφετέρου σε ουσιαστικές διαβουλεύσεις με τους ιδιοκτήτες για τα σχέδια ανάπλασης της Χειμάρρας.
 
Η προστασία των περιουσιακών δικαιωμάτων και δη των μειονοτικών δικαιωμάτων αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα των 5 προϋποθέσεων που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Αλβανίας με την  Ευρωπαϊκή Ένωση. Ως εκ τούτου, εφόσον η Αλβανία ειλικρινά επιθυμεί να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να αποδείξει στην πράξη ότι λειτουργεί ως κράτος Δικαίου προστατεύοντας από αυθαιρεσίες και παρανομίες τα δικαιώματα όλων των κατοίκων της ανεξαρτήτως εθνικής καταγωγής και προελεύσεως.
 
Η Πρεσβεία της Ελλάδας στην Αλβανία παρακολουθεί συνεχώς την κατάσταση, παραμένει πάντοτε στο πλευρό των Ομογενών μας, και έχει ενημερώσει για το θέμα στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο τις αρμόδιες αλβανικές Αρχές, τους αρμόδιους διεθνείς Οργανισμούς και τους εκπροσώπους της Διεθνούς Κοινότητας.

To blog του κ. Αγαθοκλή Παναγούλια για τις επετειακές εκδηλώσεις του ΟΧΙ στους Βουλιαράτες


Ο εορτασμός της 76ης επετείου του ΟΧΙ πέρα από τα σύνορα, εκεί που αναπαύονται εκείνοι που έδειξαν στους λαούς της γης  πως πολεμούν οι ήρωες, όταν οι περιστάσεις το απαιτούν.
Με λαμπρότητα γιορτάστηκε η 76η επέτειος του ΟΧΙ πέρα από τα σύνορα στα δύο αναγνωρισμένα στρατιωτικά κοιμητήρια πεσόντων στην Αλβανία.

Νωρίς το πρωϊ (όπως κάθε χρόνο) στο αναγνωρισμένο στρατιωτικό κοιμητήριο πεσόντων Βουλιαρατίου και μοναδικό με αναγνωρισμένους πεσόντων σκορπίσαμε λουλούδια στους τάφους των πεσόντων.





Στις 10 το πρωϊ έγινε επιμνημόσυνη δέηση και κατάθεση στεφάνων στο στρατιωτικό κοιμητήριο πεσόντων στην Κλεισούρα.



  
Η δοξολογία
Ακολούθως στις 12 το μεσημέρι στο χωριό Βουλιαράτι τελέστηκε δοξολογία στην εκκλησία του Αγίου Αθανασίου που χρονολογείται από το 1584. Χοροστάτησε ο Σεβασμιότατος μητροπολίτης Αργυροκάστρου κ.Δημήτριος. 
Πλήθος κόσμου από την Ελλάδα και την Ελληνική μειονότητα συμμετείχε στην εκδήλωση. 
Μετά το τέλος της δοξολογίας σχηματίστηκε πομπή και με επικεφαλής τους μαθητές των σχολείων του Βουλιαρατίου όλοι κατευθύνθηκαν στο στρατιωτικό κοιμητήριο.


Επιμνημόσυνη δέηση
Στο στρατιωτικό κοιμητήριο έγινε η επιμνημόσυνη δέηση, το προσκλητήριο πεσόντων, κατάθεση στεφάνων και ομιλίες.
Συγκινητική ήταν και η παρουσία των συγγενών των πεσόντων που αναπαύονται στο στρατιωτικό κοιμητήριο.




Παραβρέθηκαν η πρέσβης της Ελλάδος στα Τίρανα κ. Ελένη Σουρανή, ο Γενικός πρόξενος της Ελλάδος στο Αργυρόκαστρο κ. Βασίλειος Τόλιος, εκπρόσωποι της Αλβανικής Κυβέρνησης και της τοπικής αυτοδιοίκησης, συγγενείς πεσόντων καθώς και εκπρόσωποι φορέων από την Αλβανία και την Ελλάδα.

 Το μνημείο που βρίσκεται δίπλα απ’το ναό της Αγίας Σκέπης γέμισε από στεφάνια που κατέθεσαν οι εκπρόσωποι των Κυβερνήσεων Ελλάδος και Αλβανίας, άλλοι εκπρόσωποι φορέων των δύο χωρών  καθώς και οι συγγενείς των πεσόντων που αναπαύονται στο Βουλιαράτι. 


Ο εκπρόσωπος της Ενωσης Ελλήνων Λογοτεχνών Αγαθ.Παναγούλιας που ανάδειξε το νεκροταφείο αυτό και βρήκε και τους συγγενείς των πεσόντων



















Η δεξίωση

Στην κεντρική πλατεία του χωριού έγινε η δεξίωση για τους επισκέπτες και τους συγγενείς των πεσόντων. Ακολούθησαν χοροί και τραγούδια και όλοι έφυγαν ενθουσιασμένοι και αναβαπτισμένοι.



Οι συγγενείς των πεσόντων ανανέωσαν  το ραντεβού για τον επόμενο χρόνο.

Κυριακή 30 Οκτωβρίου 2016

Η κυρά της Χιμάρας Ερμιόνη Μπρίγκου θυμάται από τον Πόλεμο του 1940 – ΄41

Του Θοδωρή Ασβεστόπουλου
Ήταν κοριτσάκι δέκα χρονών η Ερμιόνη Μπρίγκου όταν μαινόταν ο Ελληνο-ιταλικός Πόλεμος τον βαρύ χειμώνα του 1940 – 1941 στα χιονισμένα βουνά της Βορείου Ηπείρου.
Ο πατέρας της ήταν οδηγός του Ελληνικού Στρατού και στο σπίτι της στη Χιμάρα φιλοξένησαν για τρεις μήνες Έλληνες αξιωματικούς και στρατιώτες. Το πατρικό της στο οποίο μένει και σήμερα ήταν στην πρώτη γραμμή του μετώπου.
Στο χωράφι έξω από το σπίτι της έπεσαν ηρωικά έξι παιδιά της Ελλάδος, τα οποία ενταφιάστηκαν στον τόπο της θυσίας τους.
Το σημείο της ταφής κρατήθηκε μυστικό τις δεκαετίες που ακολούθησαν, έως το 1991, παρά τις πιέσεις και τους διωγμούς που δέχτηκε η οικογένεια της από το αλβανικό κομουνιστικό καθεστώς.
Κάθε χρόνο οι Έλληνες της Χιμάρας τιμούν την εθνική επέτειο της 28ης Οκτωβρίου 1940, σε εκείνο το σημείο όπου αναπαύονται έως και σήμερα, 76 χρόνια μετά, οι έξι Ήρωες.
Το Μνημείο που έχει στηθεί εκεί για να θυμίζει τον ένδοξο θάνατο τους έχει χαραγμένα τα ονόματα τους με τους τόπους καταγωγής τους: Παναγιώτης Αλογογιάννης, Καμάρι 1917. Ανδρέας Προβατάς, Κέρκυρα. Ματθαίος Λαγός, Δημήτρης Σέλας, Κοντόσταυλο Κορινθίας, Νικόλαος Κτημαδάκης, Ηράκλειο Κρήτης, Κέρκης (Μωραΐτης).
Η Ερμιόνη Μπρίγκου, η «Κυρά της Χιμάρας» και «Μάνα των Στρατιωτών», μίλησε στο ΚΑΝΑΛΙ 1 για τις αναμνήσεις της από τις ιστορικές εκείνες ημέρες.
Η απελευθέρωση της Χιμάρας από τον Ελληνικό Στρατό, οι μάχες που δόθηκαν έξω από το σπίτι της, η φιλοξενία των Ελλήνων φαντάρων, η αγωνία των Ιταλών αιχμαλώτων αλλά και οι διωγμοί που υπέστη ο πατέρας της από το χοτζικό καθεστώς, ξετυλίγονται μέσα από τις διηγήσεις της κυρίας Μπρίγκου.
Ο λόγος στη ζωντανή ιστορία.
ermioni-brigkou-asvestopoulos
Η απελευθέρωση της Χιμάρας τον Δεκέμβριο του 1940
Από τις αρχές Δεκεμβρίου του 1940 ακούγαμε ότι ο Ελληνικός Στρατός κερδίζει τον πόλεμο με τους Ιταλούς και περιμέναμε να έρθει και στη Χιμάρα. Φοβόμασταν μην μας σφάξουν οι Ιταλοί για αντίποινα και πολλοί Χιμαραίοι σκέφτονταν να πάρουν τα όπλα για να αμυνθούν.
Στις 21 Δεκεμβρίου μάθαμε ότι οι Έλληνες έφτασαν στο διπλανό χωριό το Πύλιουρι και άρχισαν οι πανηγυρισμοί. Χτυπούσαν οι καμπάνες στη Χιμάρα! Σηκώθηκαν οι γυναίκες και είπαν «να πάμε στο Πύλιουρι να υποδεχθούμε τον Ελληνικό Στρατό». Ετοίμασαν τότε τηγανίτες, λουκουμάδες, σύκα, ρακί, ότι είχανε.
Τους είχαν υποδεχτεί θερμά και οι κάτοικοι του Πύλιουρι και τους κέρναγαν και αυτοί πόντζι (ρακί με ζάχαρη) και τρόφιμα.
Θυμάμαι τα ονόματα των ανώτερων αξιωματικών τον Βέλιο και τον Μπουσμπουρέλη που δέχτηκαν τους Χιμαραίους.
Γέμιζαν οι Έλληνες στρατιώτες τα παγούρια τους με νερό, έπιναν και εύχονταν «να ζήσει η Χιμάρα χίλια χρόνια!».
Μου έλεγε η μητέρα μου ότι το ψωμί το έπαιρναν και το έτρωγαν ξερό. Τόσο κουρασμένοι και νηστικοί ήταν τόσες μέρες! Τα πόδια τους είχαν πρηστεί από τα χιόνια στα βουνά! Ήρθαν στο σπίτι μας στη Χιμάρα και σε μία εβδομάδα τους γιάτρεψε η γιαγιά μου.
Πήρε κερί και λάδι τα έβαλε στη φωτιά και μετά τα έβαλε στις πάνες πάνω στα πόδια τους και φεύγανε με όλο το δέρμα. Ούρλιαζαν από τον πόνο οι φαντάροι, αλλά μετά από μία εβδομάδα ήταν καλά, επέστρεψαν στα καθήκοντα τους και λέγανε «η γιαγιά μας γιάτρεψε τα πόδια».
Ο εύστοχος Ταγματάρχης Δημήτριος Κωστάκης
Είχαν φέρει και οι Ιταλοί ένα πολυβόλο πολύ βαρύ στο Γυάλι, την παραλία που είναι πίσω από το λόφο, εκεί που βρίσκεται το σπίτι μου. Αυτό το πολυβόλο ήταν που βάρεσε και σκότωσε τους Έλληνες στρατιώτες στο χωράφι έξω από το σπίτι μας. Δεν έγινε αντιληπτή η μεταφορά του πολυβόλου γιατί οι Ιταλοί δεν το έφεραν οδικώς από το βουνό, γιατί θα το έβλεπαν οι Έλληνες στρατιώτες, αλλά το μετέφεραν μέσω θαλάσσης.
Τότε ήρθαν στο σπίτι μας ανώτεροι αξιωματικοί να δουν τι ακριβώς έγινε και πως σκοτωθήκαν και τραυματίστηκαν τα παιδιά μας.
Μία νύχτα ξεκινάει ο Ταγματάρχης Κωστάκης και λίγοι στρατιώτες με τον πατέρα μου που τους έδειχνε το δρόμο και πήγαν από την ακροθαλασσιά, φτάσανε κρυφά στο Γυάλι και μελέτησαν το χώρο. Έβαλε μάλιστα τον πατέρα μου να σταθεί κατάλληλα ώστε να εξετάσει καλύτερα το σημείο και έφυγαν αμέσως.
Ο Ελληνικός Στρατός είχε στήσει το βαρύ πυροβολικό ψηλά στο Πύλιουρι. Από εκεί βάρεσε και ο Ταγματάρχης Κωστάκης και έριξε την οβίδα μέσα στο καζάνι που μαγείρευαν οι Ιταλοί στρατιώτες στο Γυάλι και τους διέλυσε!
Από τότε δεν ξαναβάρεσε το πολυβόλο τους, που σημαίνει ότι το διάλυσε και αυτό ο Κωστάκης.
Είχαν βγάλει μάλιστα και το δίστιχο «Χτύπα Κωστάκη το κανόνι / όλους να τους κάνει σκόνη».

Η θυσία του Παναγιώτη Αλογογιάννη
Ένας από τους φαντάρους που έμενε στο σπίτι μας ήταν και ο  Παναγιώτης Αλογογιάννης. Μία μέρα είχε τραυματιστεί από εχθρικά πυρά. Πήγαν οι άλλοι στρατιώτες να τον βοηθήσουν και αυτός τους φώναξε «Αφήστε με εμένα, στα όπλα παιδιά να μην πλησιάσει ο εχθρός πάλι κοντά! Στο μέτωπο πηγαίνετε αφήστε με εμένα!» . Μετά από λίγο άφησε την τελευταία του πνοή.
Από το θάνατο του Αλογογιάννη, η μητέρα μου έκανε να μαγειρέψει τρεις μέρες! Ο Ανθυπολοχαγός Αντρέας Καψής από τον Πύργο Ηλείας είπε στη μητέρα μου «δώσε Σοφία στο κορίτσι να φάει», αλλά δεν μου έδινε γιατί κρατούσε τρεις μέρες πένθος.
Ο Παναγιώτης Αλογογιάννης ήταν μοναχογιός και ο Ανθυπολοχαγός πήγε στο σημείο που έπεσε ηρωικά και έλεγε από πάνω του «τι θα πω τώρα που θα γυρίσω στη μάνα σου; Θέλω να σκοτωθώ, εγώ έχω και έναν αδερφό!»
Οι στρατιώτες είχαν κάτι τενεκέδες που βάζαν τα μπισκότα και πήραν έναν και τον κόψανε λουρίδες – λουρίδες και σχημάτισαν έναν σταυρό με ξύλο. Έγραψαν πάνω «Παναγιώτης Αλογογιάννης – Καμάρι Κορινθίας», αυτός ο σταυρός έμεινε χρόνια, ήταν τσίγκινος και δεν σκούριαζε. Το πρωί μάλιστα λαμπίριζε από το φως όταν έβγαινε ο ήλιος.
Το σπίτι της Ερμιόνης Μπρίγκου στην πρώτη γραμμή των μαχών
Ήταν ένα πρωινό πολύ βροχερό, με δυνατό αέρα και λέει ο Ναύαρχος Δημήτρης Ζώτος στη μητέρα μου «Σοφία, δεν σηκώνεσαι να πας να δεις τον φαντάρο που είναι εκεί σκοπός;» και της έδειξε το σημείο. Και η μητέρα μου σηκώνεται και πάει. Κάποια στιγμή αντιλαμβάνεται ότι ήταν κοντά πάρα πολλοί Ιταλοί. Ίσως και παραπάνω από εκατό, οι οποίοι έπιαναν δέντρο με δέντρο και σιγά σιγά προχωρούσαν. Λέει τότε η μητέρα μου στον φαντάρο «Θανάση, μας πιάσαν οι Ιταλοί αιχμαλώτους!». Έρχεται τρέχοντας στο σπίτι και φώναζε «παιδιά πάρτε τα όπλα, μας πιάσαν οι Ιταλοί! Πήραν την πρώτη γραμμή!».
Βγήκαν τότε οι αξιωματικοί που ήταν μέσα στο σπίτι και ο Δημήτρης Ζώτος δεν πρόλαβε να βάλει καν τα παπούτσια του και βγήκε με τις κάλτσες!
Αρχινάει τότε ένας πόλεμος, ένα κακό μεγάλο! Σκοτώνονται τρεις Έλληνες και τραυματίστηκαν άλλοι οκτώ. Οι δικοί μας όμως απέκρουσαν την επίθεση και έπιασαν αιχμαλώτους έντεκα πληγωμένους Ιταλούς. Έλεγαν τότε οι Ιταλοί στη γλώσσα τους «Αδερφοί Έλληνες, δεν θέλουμε πόλεμο, ο Μουσολίνι, μας έστειλε να σκοτωθούμε!». Τους βάλαμε σπίτι και οι Έλληνες αγκαλιάστηκαν με τους Ιταλούς στρατιώτες και τους δώσανε ψωμί να φάνε. Έλεγαν τη μητέρα μου «σορέλα», δηλαδή αδερφή νοσοκόμα και τους απαντούσε η μάνα μου «να σας βαρέσει πίκα, εγώ δεν είμαι σορέλα, που ήρθατε να μας σκοτώσετε τα παιδιά!». Τα έχουμε δει με τα μάτια μας αυτά! Αλλά οι Ιταλοί δεν τον θέλαν τον πόλεμο να σκοτωθούν.
Ο ιταλικός στρατός πάντως είχε πάρει με τη βία και Χιμαραίους
Ο ιταλικός στρατός πάντως είχε πάρει με τη βία και Χιμαραίους για να πολεμήσουν κατά της Ελλάδας, αλλά οι περισσότεροι από αυτούς, όταν ξεκίνησε ο πόλεμος κατάφεραν και διέφυγαν στην Ελλάδα και πολέμησαν στις τάξεις του Ελληνικού Στρατού. Ο θείος μου Νίκος Γκιώνης είχε πληγωθεί στο πόδι και αργότερα μεταφέρθηκε στο Νοσοκομείο «Ευαγγελισμός» στην Αθήνα. Επειδή δεν υπήρχαν νέα του, η οικογένεια μου τον είχε για νεκρό και τον έκλαιγαν, μέχρι που τον είδε μετά από έξι μήνες ένας μακρινός συγγενής από το διπλανό χωριό το Βούνο.
Την οικογένεια του αργότερα, τους θείους μου όλους, τους έστειλαν εξορία στη βόρεια Αλβανία και κατά την ιταλο-γερμανική κατοχή αλλά και αργότερα επί κομουνιστικού καθεστώτος.
Στην υποχώρηση του Ελληνικού Στρατού, μετά τις 6 Απριλίου του 1941, ξεκινήσαμε και μεις μαζί τους γιατί δεν ξέραμε τι μας περιμένει. Φτάσαμε στην Κακομαία (σ.σ. παραθαλάσσια περιοχή μεταξύ Χιμάρας και Αγίων Σαράντα), όπου μάθαμε ότι έκλεισαν τα σύνορα και μείναμε σε μία σπηλιά για περίπου είκοσι μέρες. Όταν μάθαμε ότι οι Γερμανοί κατέλαβαν την Ελλάδα, γυρίσαμε στο σπίτι μας.
Ο Πύρρος Σπυρομήλιος
Μετά από λίγο καιρό που σκοτώθηκαν οι φαντάροι στο χωράφι μας, ήρθε ο Πύρρος Σπυρομήλιος, αξιωματικός του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού, που ήταν και συγγενής μας, με έναν δημοσιογράφο για να δει την πρώτη γραμμή και το σημείο που είχαν σκοτωθεί οι στρατιώτες. Εκείνη την ημέρα έγινε μία επίθεση που δεν μπορώ να σας περιγράψω. Έπεσε η οβίδα στο σπίτι και χάλασε το μισό κτίριο.
Είπε τότε ο Σπυρομήλιος στη μητέρα μου, που την είχε ξαδέρφη «το κορίτσι πάρτο και βάλτο στο παράθυρο που είναι ασφαλές και δεν πέφτει». Εκείνη την ώρα τα ιταλικά αεροπλάνα και πλοία βομβάρδιζαν τη Χιμάρα. Ο Πύρρος το είχε αποφασίσει να πάει στο σημείο που είναι θαμμένοι οι έξι στρατιώτες και του είπε η μητέρα μου «Πύρρο μην πας εκεί γιατί σε έκανε η θεια μου μοναχό» και της απάντησε «τι λες βρε Σοφία, εγώ είμαι αποφασισμένος να τους δω. Σκοτωθήκαν αυτοί κι αν είναι θα σκοτωθώ και εγώ. Μόνο να μην χάσουμε τον πόλεμο».
Ο Πύρρος ήταν λεβέντης, παλικάρι και πολύ αγαπημένος.
Πήγε στους δικούς του και είπε «εσείς ως Χιμαριώτες πρέπει να βοηθήσετε τους Έλληνες Στρατιώτες για να πολεμήσουν και να διώξουν τον εχθρό».
Μετά τον πόλεμο
Μετά τον πόλεμο, το 1954, ήρθε με μία ελληνική στρατιωτική αποστολή στους Άγιους Σαράντα για να γίνει αφαίρεση ναρκών στις εμπόλεμες ζώνες και ζήτησε να έρθουν να τον συναντήσουν η μητέρα του και άλλοι συγγενείς του.
Όταν ενημερώθηκε η μητέρα του όμως, η θεία Κατίνα, δεν δέχθηκε να πάει στους Άγιους Σαράντα να τον δει γιατί φοβόταν πολύ μήπως της είχε στήσει παγίδα το κομουνιστικό καθεστώς που μετά το 1944 έλεγχε τα πάντα και έψαχνε αφορμές για να στείλει τον κόσμο και ειδικά τους Έλληνες Βορειοηπειρώτες, σε φυλακές και εξορίες! Δεν είχε εμπιστοσύνη σε κανέναν!
Έτσι δεν είδε το παιδί της ξανά…

Ο Ήρωας πατέρας Ιωάννης Μπρίγκος
Ο πατέρας μου Ιωάννης συνελήφθη από τους Ιταλούς και εξορίστηκε για έντεκα μήνες επειδή συνεργάστηκε με τον Ελληνικό Στρατό.
Μετά το 1944 όταν εγκαταστάθηκε το σύστημα του Ενβέρ Χότζα, χαλάσανε τον τόπο οι Αλβανοί. Ρωτάγαν επίμονα τον πατέρα μου που τους είχε θαμμένους τους Έλληνες στρατιώτες γιατί ήξεραν ότι ήταν οδηγός του Ελληνικού Στρατού και φιλοξενούσε στο σπίτι Έλληνες αξιωματικούς και στρατιώτες. «Δεν ξέρω» τους απαντούσε ο πατέρας μου και έτρεχε αίμα από τα χέρια του που του τα έδεσαν με αγκαθωτό σύρμα. Αυτό το περιστατικό έγινε το 1957 και το θυμάμαι πολύ καλά. Οι οπαδοί του κουμμουνισμού τον κατηγορούσαν και τον χλεύαζαν που δεν μαρτυρούσε που είχε θαμμένους τους στρατιώτες.
Κάναμε τεσσεράμισι χρόνια εξορία, αν και ο πατέρας μου είχε καταδικαστεί αρχικά για 25 χρόνια επειδή οδηγούσε για τον Ελληνικό Στρατό στον Πόλεμο του 1940 – ΄41 από το Κηπαρό έως τον Λογαρά στην περιοχή της Χιμάρας.
Τον έτρεχαν συνέχεια στα δικαστήρια τον πατέρα μου και κάποια στιγμή τους είπε «τόσες κατηγορίες μου έχετε βάλει, πείτε μου την ποινή που έχω και μην κουράζεστε άλλο». Ναι, εργάστηκε ο πατέρας μου για την Ελλάδα, οδηγούσε, μοίραζε προκηρύξεις, αλλά του έβαζαν και άλλες κατηγορίες. Έτσι ήταν το σύστημα τότε.
Πρόλαβε να έρθει στην Ελλάδα, αφού έπεσε ο κομουνισμός και άνοιξαν τα σύνορα, το 1992, έψαξε για τους συγγενείς των στρατιωτών που έχουμε ενταφιασμένους στο χωράφι μας, αλλά βρήκε μόνο την αδερφή του Παναγιώτη Αλογογιάννη, η οποία όμως είχε χάσει τη μνήμη της.
Με τον πατέρα μου πήγα στην πρώτη Θεία Λειτουργία που έγινε μετά από τόσα πολλά χρόνια στη Χιμάρα όπου λειτούργησε ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος.
Είχαν έρθει πολλοί από την Ελλάδα και μετά τη Λειτουργία κάμποσοι Χιμαραίοι τους ζητούσαν βοήθεια. Ζητούσαν και από τον Αρχιεπίσκοπο να τους στείλει έναν ιερέα μορφωμένο.
Πριν πεθάνει ο πατέρας μου μού είπε να μην ξεχάσω!
Ο πατέρας μου στο τέλος τους είπε «Δεν πρέπει να ζητήσουμε υλική βοήθεια από την Ελλάδα. Από την Ελλάδα να ζητήσουμε τα ανθρώπινα δικαιώματα που τα έχουμε χρόνια χαμένα. Η Χιμάρα είναι άξια, είμαστε δουλευταράδες και θα τα βγάλουμε πέρα. Πρέπει να ζητήσουμε έναν παπά και να ανοίξουν ξανά τα ελληνικά σχολεία. Από την Αλβανία να ζητήσουμε τι απέγιναν τα παιδιά που μας σκοτώσανε και τα εξαφανίσανε πριν χρόνια. Τον Λέανδρο Νεράτζη και τον Κώστα Κονόμη».
Ο Αναστάσιος ρώτησε τον πατέρα μου «που σπουδάσατε εσείς;» και του απάντησε «στο σχολείο που είχαμε εδώ και είναι κλεισμένο χρόνια».
Αν είχε ζήσει περισσότερο θα είχε να πει πολλά από αυτά που είχε ζήσει.
Πριν πεθάνει ο πατέρας μου μού είπε να μην ξεχάσω!

Τετάρτη 26 Οκτωβρίου 2016

Μητροπολίτης Δρυϊνουπόλεως Ανδρέας: "Ξαφνιάσματα της Φύσης" οι Ηρωΐδες Γυναίκες του 1940-41



ΙΕΡΑ  ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ
ΔΡYΪΝΟΥΠΟΛΕΩΣ,  ΠΩΓΩΝΙΑΝΗΣ  &  ΚΟΝΙΤΣΗΣ

Αριθ.  Πρωτ.:  76                                                                    Εν Δελβινακίω τη 10η Οκτωβρίου  2016



ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ  197η

ΘΕΜΑ: "Ξαφνιάσματα της Φύσης" οι ηρωΐδες Γυναίκες του 1940-41.

  Αγαπητοί μου Χριστιανοί,
-Α-
  Στο θρυλικό Έπος του 1940 - 1941, αθόρυβο αλλά σπουδαίο ρόλο έπαιξαν και οι Ελληνίδες Γυναίκες, είτε στις πόλεις ζούσαν, είτε στα χωριά και στην ύπαιθρο. Το πολεμικό σάλπισμα, εκείνο το πρωϊνό της 28ης Οκτωβρίου 1940, βρήκε όλο το Έθνος στο πόδι. Και βέβαια, δεν θα μπορούσαν να λείψουν και οι γυναίκες από αυτόν τον γενικό ξεσηκωμό. Γιατί από τα πανάρχαια χρόνια, όταν οι μανάδες ξεπροβόδιζαν τα παιδιά τους για τον πόλεμο, δίνοντάς τους την ασπίδα έλεγαν, γενναίες και αλύγιστες : "Η ταν η επί τας", δηλαδή η θα φέρης πίσω την ασπίδα νικητής η θα σε φέρουν επάνω της σκοτωμένο για την Πατρίδα.
-Β-
Πρώτες στην προσφορά προς τον μαχόμενο Στρατό μας, οι ηρωΐδες γυναίκες της Πίνδου. Ζαλωμένες στην πλάτη κιβώτια με πυρομαχικά, τρόφιμα, πουλόβερ και "τσουράπια"- κάλτσες, όλα μάλλινα, πλεγμένα από τα χέρια τους, "τα κοφτά γκρεμνά ... ανέβαιναν", θα γράψη με θαυμασμό σ' ένα ποίημά του ο Νικηφόρος Βρεττάκος. Και θα προσθέση, ότι ενώ "τις αεροτραμπάλιαζε ο άνεμος φορτωμένες κι' έλυνε τα τσεμπέρια τους κι' έπαιρνε τα μαλλιά τους" "αυτές αντροπατάγανε ψηλά πέτρα την πέτρα κι' ανηφορίζαν στη γραμμή, όσου που μέσ' στα σύννεφα χάνονταν ορθομέτωπες η μια πίσω απ' την άλλη". Γυναίκες νέες, αλλά και ηλικιωμένες, μέχρι και 88 ετών (!), αψηφώντας τις θύελλες, το χιόνι, τον πάγο και το τρομερό κρύο, έφταναν ψηλά στις αετοφωλιές της Πίνδου, εκεί που ήταν αδύνατο να φθάσουν τα μεταγωγικά, δηλαδή τα μουλάρια, για να προσφέρουν στους φαντάρους μας αγάπη και ζεστασιά με την παρουσία τους, και με τα τόσο απαραίτητα πυρομαχικά, το καλοζυμωμένο ψωμί, τα μάλλινα, την μικρή, αλλά τεράστια προσφορά της καρδιάς τους.
-Γ-
Και να ήταν μόνο αυτές ! Ήταν κι' εκείνες , που μπήκαν στο νερό ορμητικών και άγριων ποταμών, και, πιασμένες σφιχτά από τους ώμους, σχημάτιζαν πρόχωμα, που ανέκοβε  την ορμή των νερών, κι' ευκόλυνε τους γεφυροποιούς του Στρατού μας για να δημιουργούν γέφυρες, ώστε να μπορούν να περνάνε οι πολεμιστές και τα μεταγωγικά. Στον ποταμό Βογιούσα, στον Καλαμά, στον Δρίνο επαναλήφθηκε αυτό το εκπληκτικό γεγονός.

Αλλά και οι άλλες, στις πόλεις, που, νύχτα - μέρα, έπλεκαν γάντια, μπλούζες, φανέλλες, κασκόλ · που ετοίμαζαν δέματα, που έγραφαν γράμματα στους ήρωες, εκ μέρους των συγγενών τους, οι οποίοι ήταν αναλφάβητοι · που έτρεχαν στα νοσοκομεία για να επισκεφθούν τους τραυματίες μας· που επισκέπτονταν τα σπίτια των πολεμιστών, για να τονώσουν και να ενισχύσουν τις φτωχές οικογένειές τους, τις οποίες ο προστάτης τους, στο κάλεσμα της Πατρίδος, τις άφησε στα πεντανέμια ... Κι' αν πη κανείς για τις αδελφές νοσοκόμες, αυτές έγιναν κυριολεκτικά θυσία στην νοσηλεία των τραυματιών από τα εχθρικά πυρά, αλλά και από τα φοβερά κρυοπαγήματα.
-Δ-
Ακόμη, και όσες γυναίκες υπηρετούσαν το άσμα και το θέαμα, ετάχθηκαν εθελοντικά στην ψυχαγωγία του μαχόμενου Στρατού μας. Κορυφαία, "η τραγουδίστρια της νίκης", όπως δίκαια την αποκάλεσαν, η θρυλική Σοφία Βέμπο. Με τα περίφημα πολεμικά τραγούδια της εμψύχωνε τα "παιδιά, της Ελλάδος παιδιά", εξευτέλιζε τους Ιταλούς κοκορόφτερους και τον γελοίο "Ντούτσε", τον Μπενίτο Μουσολίνι, αλλά και εξέφραζε τον πόνο του Έθνους για τις παλινωδίες και την αχαριστία των Συμμάχων προς την Ελλάδα.
-Ε-
Τέλος, ανάμεσα στις πολλές επώνυμες και ανώνυμες Ελληνίδες ξεχωρίζουμε δυό μανάδες : α) Την μάνα που έγραφε στον στρατευμένο γιο της, ότι "πρώτα ανήκεις εις την Πατρίδα και ύστερα εις εμέ · και γενηθήτω το θέλημα του Κυρίου". Και β) Την χήρα μάνα με τα τρία κορίτσια, που είχαν προστάτη τον γιο της τον Δημητρό, ο οποίος "έπεσεν υπέρ Πατρίδος · χαλάλι της Πατρίδος ο Δημητρός μου. Ζήτω η Πατρίς". Και οι δυό τους πρόσφεραν τα βλαστάρια τους στην Πατρίδα, χωρίς κρατούμενα και χωρίς μικροϋπολογισμούς, όπως, άλλωστε, έπραξαν και πάμπολλες άλλες Ελληνίδες Μητέρες, κατά το Έπος 1940-1941.
Υποκλινόμαστε με σεβασμό και θαυμασμό στην μνήμη όλων αυτών των ηρωΐδων γυναικών. Το Έθνος δεν θα πάψη ποτέ να τις ευγνωμονή.   

Διάπυρος προς Χριστόν ευχέτης
Ο  ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ

†  Ο Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανής και Κονίτσης  Α Ν Δ Ρ Ε Α Σ